Thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam

Về xu thế thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam: Việt Nam hiện nay là một trong những nước đang phát triển, có môi trường đầu tư kinh tế hấp dẫn với nhiều lợi thế cạnh tranh và nguồn lao động dồi dào. Vì thế, vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) vào Việt Nam ngày càng tăng qua mỗi năm. Các nhà đầu tư vào Việt Nam đến từ hơn 100 quốc và các lãnh thổ, trong đó có những tập đoàn kinh tế xuyên quốc gia hàng đầu thế giới.

Theo danh sách 100 doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam của Cục Đầu tư nước ngoài-Bộ Kế hoạch đầu tư vào đầu năm 2014, Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh, luyện kim, kinh doanh cảng của Đài Loan đầu tư đứng đầu danh sách với tổng vốn đầu tư là gần 8 tỷ USD, vốn điều lệ là 2.7 tỷ USD. Tiếp đó là Công ty TNHH New City Việt Nam của Brunei đầu tư, với tổng vốn đầu tư là gần 4.5 tỷ USD, vốn điều lệ là 800 triệu USD.

Trên các diễn đàn, trang báo mạng hiện nay có rất nhiều tranh cãi về quy trình thành lập Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh của Đài Loan đầu tư. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu khái quát về điều kiện và thủ tục thành lập một doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài đầu tư tại Việt Nam diễn ra như thế nào?

Thành lập doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam

Theo quy định tại Khoản 14, 16, 17 Điều 3 Luật Đầu tư 2014, Nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân có quốc tịch nước ngoài, tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam. Theo đó, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là các tổ chức có nhà đầu tư nước ngoài là thành viên hoặc cổ đông, được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam, gồm doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và các tổ chức khác thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh. Theo đó, nhà đầu tư nước ngoài được phép đầu tư vào Việt Nam theo hình thức thành lập tổ chức kinh tế hoặc đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế. Nhà đầu tư nước ngoài được quyền thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh các ngành, nghề mà Luật Đầu tư 2014 không cấm.

Tuy nhiên, theo quy định pháp luật, một số trường hợp các tổ chức, cá nhân nước ngoài không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam như những người chưa thành niên hoặc người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc bị mất năng lực hành vi dân sự; tổ chức không có tư cách pháp nhân; người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, chấp hành hình phạt tù, hoặc đang bị cấm hành nghề kinh doanh, đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định, liên quan đến kinh doanh theo quyết định của Tòa án; các trường hợp khác theo quy định của pháp luật về phá sản, phòng, chống tham nhũng.

Như vậy, trừ các trường hợp trên thì nhà đầu tư nước ngoài có thể đầu tư thành lập tổ chức kinh tế hoặc đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế tại Việt Nam.

Nhà đầu tư nước ngoài thành lập doanh nghiệp với 100% vốn của mình được gọi là doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài.

Điều kiện và thủ tục thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam

Khi tư vấn luật doanh nghiệp tại Bình Dương, luật sư thường phải nhắc đến Luật Đầu tư 2014, theo đó, trước khi thành lập tổ chức kinh tế 100% vốn của mình (còn được gọi là thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài) tại Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài phải có dự án đầu tư, thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo quy định và phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Về tỷ lệ sở hữu vốn: Nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu vốn điều lệ không hạn chế trong tổ chức kinh tế, trừ trường hợp sau đây:
• Tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại công ty niêm yết, công ty đại chúng, tổ chức kinh doanh chứng khoán và các quỹ đầu tư chứng khoán theo quy định của pháp luật về chứng khoán;
• Tỷ lệ sỡ hữu của nhà đầu tư nước ngoài trong các doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa hoặc chuyển đổi sở hữu theo hình thức khác thực hiện theo quy định của pháp luật về cổ phần hóa và chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước;
• Tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài không thuộc hai điều kiện nêu trên thực hiện theo quy định khác của pháp luật có liên quan và điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
• Hình thức đầu tư, phạm vi hoạt động, đối tác Việt Nam tham gia thực hiện hoạt động đầu tư và điều kiện khác theo quy định của điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Sau khi được Giấy Chứng đăng ký nhận đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài phải tiến hành thủ tục thành lập doanh nghiệp để thực hiện dự án phù hợp với mục tiêu, phạm vi hoạt động đã được quy định tại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, theo quy định của pháp luật thì doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài được thành lập và hoạt động kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có thể đăng ký thành công ty TNHH 1 thành viên, công ty TNHH 2 thành viên trở lên, công ty hợp danh và công ty cổ phần theo quy định của pháp luật.

Bước tiếp theo, doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài phải tiến hành làm thủ tục khắc con dấu và mã số Hải quan cho doanh nghiệp. Theo quy định pháp luật thì doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài phải nộp các loại thuế như sau: thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế chuyển lợi nhuận ra nước ngoài, thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng… Luật Đầu tư 2014 chỉ quy định vốn điều lệ của tổ chức kinh tế do nhà đầu tư nước ngoài thành lập để thực hiện dự án đầu tư không nhất thiết phải bằng vốn đầu tư của dự án đầu tư mà không có quy định về tỷ lệ giữa vốn điều lệ với vốn đầu tư như trước đây (Khoản 3 Điều 44 Nghị định 118/2015/NĐ-CP Nghị định quy định chi tiết và thi hành một số điều của Luật đầu tư).